Hindistan’ın Baharat Yolu ve Çin’in İpek Yolu
Emre ERGÜL
Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de hafta sonu düzenlenen G20 Zirvesi’nde tarihi bir imza atıldı. ABD, Hindistan, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Fransa, Almanya, İtalya ve AB, kısaca IMEC olarak bilinen Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru’nu kurduklarını açıklayarak mutabakat zaptı imzaladı.
Tarihi Baharat Yolu’nun 21. yüzyıl versiyonu olarak da görülen IMEC, deniz ve demiryolu olmak üzere iki güzergahtan oluşan bir ekonomik koridordur. Önerilen koridor Hindistan’dan BAE’ye kadar uzanacak, ardından Suudi Arabistan, Ürdün ve İsrail üzerinden geçerek Avrupa’ya bağlanacak. Projede Hindistan’dan yüklenen malların İsrail ve Yunanistan limanları üzerinden Avrupa’ya daha hızlı gönderilmesi öngörülüyor. Taraf ülkeler bağlayıcı bir mali taahhütte bulunmazken, 2 ay içinde koridorun oluşturulmasına yönelik bir eylem planı hazırlama konusunda da mutabakata vardı. Projeye ilk alkış ABD Lideri Joe Biden’dan geldi: “Bu çok önemli.
Tek dünya, tek aile, tek gelecek.” Hindistan Başbakanı Narendra Modi, “Koridor Hindistan, Batı Asya ve Avrupa’da önemli bir ekonomik entegrasyon aracı olacak, sürdürülebilir kalkınmaya yeni bir yön verecek” dedi. AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen de koridoru “kıtalar ve medeniyetler arasında yeşil ve dijital bir köprü” olarak nitelendirdi. Projenin demiryolu ağı ve altyapısından sorumlu olacak Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman, “Koridor küresel enerji güvenliğinin sağlanmasına ve ticaretin artmasına katkı sağlayacak” dedi.
“İsrail’in En Büyük İşbirliği”
Koridordaki en dikkat çekici ülke hiç şüphesiz dünya basınının “tarihsel değişimde Arap ülkelerine katıldığı” dediği İsrail’dir. Başbakan Binyamin Netanyahu, “İsrail bu ekonomik koridorda önemli bir kavşak olacak. İsrail’deki demiryolları ve limanlar Hindistan’a yeni limanlar açacak. IMEC, İsrail tarihindeki en büyük işbirliğidir” dedi.
Küresel ekonomi medyası, “Çin’in bölgedeki ekonomik hedeflerine yönelik bir meydan okuma” olarak nitelendirdiği IMEC hakkında manşetlere çıktı: “Koridor Hindistan’a önemli stratejik ve ekonomik avantaj sağlayacak; “Asya’da Çin’e karşı büyük fırsatlar sunacak.” Bunun nedeni ise IMEC’in, tarihi İpek Yolu’nun modern versiyonu olan Çin’in “Kuşak ve Yol Girişimi”ni (BRI) engelleyebilmesidir… Çünkü ABD ve AB tarafından desteklenen IMEC, Çin’in ekonomik gücüne karşıdır. Asya. Hindistan’ı küresel ticaret akışında sağlam bir şekilde konumlandıracak.
İtalya hızla BRI’dan çıktı
Bunun ilk sinyalini İtalya verdi. Times of India’nın haberine göre, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, G20 Zirvesi’nde mutabakat anlaşmasının imzalanmasının hemen ardından Çin Başbakanı Li Qiang’a “Kuşak ve Yol İnisiyatifi’nden ayrılıyoruz” dedi. Li “Tekrar düşün” deyince; İtalya Başbakanı sadece “Neye karar verirsek verelim, Çin’le ilişkilerimiz önemlidir” dedi.
2033’te hayata geçirilecek IMEC’in mimarı Biden
Peki IMEC ne zaman ortaya çıkacak? Hindistan’ın önde gelen yayınlarından Outlook India, 2033’e işaret etti: “Bölgenin ekonomik potansiyelini ortaya çıkaracak IMEC şu anda sadece kağıt üzerinde ama hayata geçtiğinde her iki kıtada da büyük bir artış olacak. Ancak çalışmaya başlamak on yıl veya daha fazla zaman alacak; Bütün ülkelerin birkaç yıl bu işin içinde kalması şartıyla…
“Proje, seçimler, hükümet değişiklikleri ve projeye imza atan birçok ülkeyi şimdilik silip süpürebilecek öngörülemeyen olaylar dahil olmak üzere siyasi rüzgarlardan yalıtılamaz.” Hintli diplomat KP Fabian’a göre IMEC projesinin mimarı Biden: “ABD Başkanı Suudilerle Temmuz 2022’de görüştü. Riyad, İsrail ile ilişkilerin normalleştirilmesi fikrini kabul etmese de projeye evet dedi. “
21. yüzyılın isimleri: Nesil ve Yol Girişimi ile IMEC
Çin’in “Kuşak ve Yol Girişimi” aslında tarihi İpek Yolu’nun 21. yüzyıl versiyonu olan ve 70’ten fazla ülkeyi kapsayan bir ekonomik koridorun adıdır. İlk kez 2013 yılında bahsedilmiş, rotaları ise 2014 yılında belirlenmişti. Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru (IMEC) aynı zamanda eski Baharat Rotası’nın 2023 versiyonudur. İpek Yolu, milattan yüzyıllar önce Mısır’a ipek satan Çinli tüccarların kervanlarının izlediği yoldur; Baharat Yolu aynı zamanda Orta Çağ Avrupa’sında Hintlilerin soylulara tarçın, zencefil ve zerdeçal gönderdiği rotaya da verilen isimdi.
IMEC’in 5 temel özelliği:
1- Çift Koridorlar: IMEC diğer iki koridordan oluşacaktır. Hindistan’ı Basra Körfezi’ne bağlayan Doğu Koridoru ve Basra Körfezi’ni Avrupa’ya bağlayan Kuzey Koridoru. Bu, mevcut deniz ve karayolu rotalarını tamamlayan, güvenilir ve uygun maliyetli sınır ötesi gemiden demiryoluna ulaşım sunmak üzere tasarlanmış bir demiryolu ağını içerecektir.
2-İlişkilerin Geliştirilmesi: Koridorda elektrik ve dijital iletişim altyapısının kurulumunun yanı sıra saf hidrojen ihracatına yönelik boru hatları da yer alacak. Bu sadece bölgesel tedarik zincirlerini güvence altına almakla kalmayacak, aynı zamanda ticarete erişilebilirliği artıracak ve ticaret operasyonlarını kolaylaştıracak.
3-Ekonomik Birlik ve İstihdam Yaratma: IMEC, katılımcı ülkeler arasında ekonomik verimliliği artırmayı, maliyetleri düşürmeyi ve ekonomik birliği güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu, istihdam fırsatları yaratacak ve sera gazı emisyonlarının azaltılması yönündeki küresel hedefe katkıda bulunacaktır.
4-Çevresel ve Sosyal Etki: Projeyi sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu hale getirerek çevresel, sosyal ve yönetişim etkilerine güçlü bir vurgu yapılacaktır.
5-Dönüştürücü Entegrasyon: IMEC ticaret ve yatırım için bir koridor yaratıyor; Asya, Avrupa ve Orta Doğu’yu sorunsuz bir şekilde entegre ederek ekonomik manzarayı dönüştürmeye hazırlanıyor.
