Trabzon’da fırıncı da tüketici de dertte: Pazar pidesi geleneği enflasyona yenik mi düşüyor?
TRABZON – Trabzon’da kahvaltı denilince akla ilk gelen kuymaktır. Trabzonluların en meşhur kahvaltı yemeği kuymak olsa da şehrin meşhur pidesi de kahvaltıda en çok tüketilen yiyecekler arasında yer alıyor. Pek çok çeşidi bulunan Trabzon pidesini özellikle kıymalı ve peynirli olarak özellikle şehir merkezinde pazar kahvaltılarında tüketmek bir gelenek.
Karadeniz kıyısında Samsun’da Bafra pidesi, Giresun’da Espiye pidesi, Rize’de Derepazarı pidesi meşhur olsa da Trabzonlular en lezzetli pidenin kendilerine ait olduğunu düşünürler. Trabzon un meşhur tereyağı ile servis edilen pideler daha önceleri çoğunlukla fırınlarda üretilse de günümüzde reyon haline gelen birçok pideci var.
GEÇEN YIL 80 LİRA OLDU, 160 LİRAYA ÇIKTI
Yemeden dönmeyen Trabzon pidesi, şehirde pazar kahvaltılarının da vazgeçilmezidir. Pazar günü kent merkezindeki vatandaşlar ailecek kahvaltılarını en yakın fırında yaptıkları pide ile yapar ve hafta sonuna bu lezzetle başlardı. Bu gelenek günümüzde de devam etse de artan fiyatlar ‘pazar pidesi’ geleneğini de etkilemiştir. Un, kıyma, tereyağı ve peynir fiyatlarının artması nedeniyle geçen yıl 80 liradan satılan kıymalı pide şu an 140-160 lira, peynirli pide ise 60 liradan satılıyor. lira, 100-120 lira arasında. Alım gücünün düşmesi nedeniyle günümüzde pidecilerin müşterileri arasında şehir dışından daha çok ziyaretçi bulunmaktadır. Pazar sabahları sıra olmayan pideciler artık dolmuyor.
AKIN: MALİYETLER FİYATI YÜKSELTTİ
Trabzon’un alışveriş noktalarından Pazarkapı’da bulunan 102 yıllık fırın, pazar sabahları eskisinden daha sakin. Fırında sohbet ettiğimiz pideci İbrahim Akın, artan maliyetler nedeniyle pide fiyatlarının da arttığını söyledi. Pazar günlerinin Trabzon’da ‘pide günü’ olduğunu dile getiren Akın, “Pazar sabahları hem evlerden hem de işyerlerinden pide yemeye gelirler. Genelde aileler içinin içini hazırlayıp pidesini yaptırırlar, ziyaretçiler ise fırınlarda yemeyi tercih eder. 1920’den beri halka ekmek ve pide yapıyoruz.Dönemde maliyetin artmasıyla pide fiyatları arttı.Kıymanın kilosu 320 lirayı,yöresel peynirin kilosu 100 lirayı geçti.Fiyatlarımızı karı da katarak belirliyoruz. buna göre paylaşın. Şu anda kıymayla 165 lira, peynirle 120 lira. Geçen sene kıymayla 80-90 lira civarındaydı. Fiyatlar haftadan haftaya değişiyor.’ ifadelerini kullandı.
AKINTÜRK: ÜRETİCİ OLARAK YANDIK
Tarihi fırının işletmecisi Yeşim Akıntürk de Trabzon pidesinin pazar günlerinin vazgeçilmezi olduğunu belirtti. Pazar pidesi geleneğini anlatan Akıntürk, “Eskiden kıymalı kıymayı alanlar ‘pidemi yarım ay yap’ derdiyle fırına gelirdi. Şimdi bu gelenek devam ediyor. Pide daha çok yapılırdı. 3.00’e kadar tüketiliyor. Ama bu değişti. Yiyor” dedi.
Artan fiyatların hem kendilerini hem de tüketiciyi etkilediğini ifade eden Akıntürk, “Artan fiyatlar sarsıldı. Bir aile 5-6 kişilik pide yemeye geldiğinde bu bir toplam oluşturuyor. Eskiden bu fiyatlar gidip istediği kadarını yerdi. et dağda.Ama şimdi maalesef terazi kaydı.Üretici olarak yandık.Ağzımızdan alevler fışkırıyor.Un fiyatları durmuyor.Bir çuval kaliteli un 630 lira,tereyağı kıyma Gitti.Fiyatlara yetişemiyoruz.Kıymaya 10 kat zam olmuş galiba.Yeni tarifi değiştirdik.Başka işleyecek bir şeyimiz yok.Kıymam var “Peynir yaparım, ekmek pişiririm Pasta ve tatlı yapma şansım yok. Ne yapacağımı bilmiyorum” dedi.
ÖKsüz: PİDE FİYATI NEDENİYLE BEKLENECEK LEZZET DEĞİL
Kent merkezindeki 66 yaşındaki pidecinin ustası Ahmet Öksüz, artan fiyatlara rağmen pazar günleri pide yeme geleneğinin devam ettiğini belirtti. Öksüz, Trabzon’da her köşe başında fırın olduğunu ve pidenin bu fırınlarda yapılmaya başlandığını belirterek, “Pazar günleri vatandaşlar damak zevkine göre fırını tercih ediyor ve pide yiyor. Pide evlere götürülerek tüketiliyor” ifadelerini kullandı. ya da Pazar günleri aile sohbet ediyor diye fırınlara gelmek. Pide sıcak olmadığında daha çok tüketilir. Şu sıralar sıcak bir yaz mevsiminde yaşadığımız için pide salonları daha sakin.
